โรคกล้ามเนื้ออ่อนแรงชนิดร้าย Myasthenia Gravis (MG)

[siritidaphon]

โรคกล้ามเนื้ออ่อนแรงชนิดร้าย Myasthenia Gravis (MG)

โรคกล้ามเนื้ออ่อนแรงชนิดร้าย หรือชื่อทางการแพทย์คือ Myasthenia Gravis (MG) เป็นโรคเรื้อรังที่เกิดจากความผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกัน (Autoimmune Disease) ทำให้กล้ามเนื้อลายอ่อนแรงลง ซึ่งอาการอ่อนแรงมักจะแย่ลงเมื่อใช้งานกล้ามเนื้อซ้ำ ๆ และดีขึ้นเมื่อได้พักผ่อน

นี่คือรายละเอียดเกี่ยวกับสาเหตุ อาการ และแนวทางการรักษา:

1. สาเหตุของโรค (Causes)

โรคกล้ามเนื้ออ่อนแรงชนิดร้าย (MG) เป็นโรคภูมิต้านตนเอง (Autoimmune Disease) ที่เกิดจาก:

ภูมิคุ้มกันทำงานผิดปกติ: ร่างกายสร้างโปรตีนผิดปกติที่เรียกว่า แอนติบอดี (Antibody) ขึ้นมา

การขัดขวางการสื่อประสาท: แอนติบอดีเหล่านี้จะเข้าโจมตีและทำลายหรือปิดกั้นตัวรับสารสื่อประสาท อะเซทิลโคลีน (Acetylcholine receptors) บริเวณรอยต่อระหว่างปลายประสาทกับกล้ามเนื้อ (Neuromuscular Junction)

กล้ามเนื้อขาดสัญญาณ: เมื่อตัวรับถูกปิดกั้น สัญญาณประสาทที่สั่งการให้กล้ามเนื้อหดตัวจึงไปไม่ถึงหรือไปถึงได้น้อยลง ทำให้กล้ามเนื้ออ่อนแรงลงอย่างผิดปกติ

ปัจจัยที่เกี่ยวข้อง: ต่อมไทมัส (Thymus Gland) ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของระบบภูมิคุ้มกัน มักมีความผิดปกติในผู้ป่วย MG บางราย เช่น มีขนาดใหญ่ผิดปกติ หรือเป็นเนื้องอกไทมัส (Thymoma)


2. อาการที่พบบ่อย (Symptoms)

ลักษณะเด่นของโรค MG คือ อาการอ่อนแรงที่ เป็น ๆ หาย ๆ และ แย่ลงเมื่อมีการใช้กล้ามเนื้อต่อเนื่อง หรือในช่วงท้ายของวัน

บริเวณกล้ามเนื้อที่อ่อนแรง                                  อาการที่แสดงออก

กล้ามเนื้อตา (อาการเริ่มต้นที่พบบ่อยที่สุด)   หนังตาตก (Ptosis) อาจเป็นข้างเดียวหรือสองข้าง, มองเห็นภาพซ้อน (Diplopia)

กล้ามเนื้อใบหน้าและลำคอ   พูดไม่ชัด (Slurred Speech) เสียงเปลี่ยนหรือขึ้นจมูก, กลืนอาหารลำบาก (Dysphagia) สำลักง่าย, มีปัญหาในการเคี้ยวอาหาร

กล้ามเนื้อแขนขา                                   แขนขาอ่อนแรง เคลื่อนไหวลำบาก โดยเฉพาะการยกแขนขึ้นเหนือศีรษะ, ลุกจากเก้าอี้, หรือเดินขึ้นบันได

กล้ามเนื้อการหายใจ   หายใจลำบาก (Shortness of Breath) หรือรู้สึกเหนื่อยง่ายผิดปกติ (ภาวะวิกฤต MG) ซึ่งเป็นภาวะฉุกเฉินทางการแพทย์ที่อาจอันตรายถึงชีวิต


3. แนวทางการรักษา (Treatment)
ปัจจุบันยังไม่มีวิธีรักษาโรค MG ให้หายขาด แต่การรักษาช่วยควบคุมอาการและทำให้ผู้ป่วยสามารถใช้ชีวิตประจำวันได้ดีขึ้น


การรักษาหลัก:
ยากลุ่มเพิ่มสารสื่อประสาท (Cholinesterase Inhibitors): เช่น Pyridostigmine ช่วยยืดระยะเวลาการทำงานของอะเซทิลโคลีน ทำให้กล้ามเนื้อหดตัวได้ดีขึ้น

ยากดภูมิคุ้มกัน (Immunosuppressants): เช่น สเตียรอยด์ (Corticosteroids) หรือยาอื่น ๆ เพื่อลดการทำงานที่ผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกัน


การรักษาเร่งด่วน (สำหรับภาวะวิกฤต MG):

Plasmapheresis (การเปลี่ยนถ่ายน้ำเหลือง): เพื่อกำจัดแอนติบอดีที่ทำลายเซลล์ประสาทออกจากกระแสเลือด

IVIg (Intravenous Immunoglobulin): การให้ภูมิคุ้มกันทางหลอดเลือดดำ

การผ่าตัดต่อมไทมัส (Thymectomy): การผ่าตัดนำต่อมไทมัสออก มักจะแนะนำในผู้ป่วยอายุน้อย หรือผู้ที่มีเนื้องอกไทมัส ซึ่งการผ่าตัดอาจช่วยให้อาการดีขึ้นได้ในผู้ป่วยบางราย


คำแนะนำสำหรับผู้ป่วย:

พักผ่อนให้เพียงพอ: อาการจะแย่ลงเมื่ออ่อนล้าหรือเครียด

หลีกเลี่ยงปัจจัยกระตุ้น: เช่น อากาศร้อนจัด การออกกำลังกายหนักต่อเนื่อง และการใช้ยาบางชนิดที่ทำให้อาการแย่ลง (ควรแจ้งแพทย์ทุกครั้งที่เป็น MG ก่อนรับยา)

รับประทานยาตามแพทย์สั่งอย่างเคร่งครัด: โดยเฉพาะยากลุ่มเพิ่มสารสื่อประสาทที่ต้องรับประทานให้ตรงเวลา