ประเภทของฉนวนกันความร้อน ที่นิยมใช้ในโรงงาน

[siritidaphon]

ประเภทของฉนวนกันความร้อน ที่นิยมใช้ในโรงงาน

ในโรงงานอุตสาหกรรม การเลือกใช้ฉนวนกันความร้อนมีความซับซ้อนและเฉพาะทางมากกว่าการใช้ในบ้านพักอาศัย เนื่องจากมีปัจจัยด้านอุณหภูมิที่สูงกว่า ความปลอดภัยจากอัคคีภัย สารเคมี และการใช้งานหนัก บทบาทของฉนวนในโรงงานไม่ได้มีแค่การลดความร้อนจากภายนอก แต่ยังรวมถึงการรักษาอุณหภูมิของกระบวนการผลิตและการป้องกันการสูญเสียพลังงาน

นี่คือประเภทของฉนวนกันความร้อนที่นิยมใช้ในโรงงาน โดยแบ่งตามลักษณะการใช้งานหลัก:

1. ฉนวนสำหรับอาคารโรงงาน (Building Envelope Insulation):

ใช้เพื่อป้องกันความร้อนจากภายนอกเข้าสู่ภายในโรงงาน ผ่านหลังคาและผนัง

แผ่นฉนวนสำเร็จรูป (Insulated Sandwich Panels):

ลักษณะ: เป็นแผ่นโครงสร้างที่ประกอบด้วยแผ่นโลหะ (มักเป็นเมทัลชีท) ประกบฉนวนอยู่ตรงกลาง เป็นที่นิยมมากสำหรับผนังและหลังคาโรงงาน
ฉนวนแกนกลางที่นิยม:
PIR Foam (Polyisocyanurate Foam): มีคุณสมบัติกันความร้อนได้ดีเยี่ยม และมีคุณสมบัติหน่วงไฟ (Fire Retardant) ที่ดีกว่า PU ทั่วไป
PU Foam (Polyurethane Foam): ประสิทธิภาพกันความร้อนสูง น้ำหนักเบา
Rockwool (Mineral Wool): ให้ประสิทธิภาพทั้งกันความร้อนและเสียงได้ดีเยี่ยม และที่สำคัญคือ ไม่ติดไฟ (Non-Combustible) และทนไฟได้สูงมาก
EPS Foam (Expanded Polystyrene Foam): น้ำหนักเบา ราคาประหยัดที่สุด แต่ประสิทธิภาพอาจไม่เท่าชนิดอื่น และเรื่องการลามไฟต้องพิจารณาให้ดี (ต้องมีสารหน่วงไฟ)
ข้อดี: ติดตั้งรวดเร็ว ลดขั้นตอนการก่อสร้าง, ป้องกันความร้อนได้ดีเยี่ยม, กันน้ำ, ลดเสียงรบกวน, มีความแข็งแรง
การใช้งาน: ผนังและหลังคาโรงงาน, ห้องเย็น, ห้องคลีนรูม

ฉนวนพ่นโฟม PU (Spray Polyurethane Foam - SPF):

ลักษณะ: สารเคมีที่ฉีดพ่นออกมาเป็นโฟมที่ขยายตัวและแข็งตัวยึดติดกับพื้นผิว (ใต้หลังคาเมทัลชีท, ผนัง) แบบไร้รอยต่อ
ข้อดี: ประสิทธิภาพกันความร้อนสูงสุด (ค่า R-Value ต่อความหนาสูงมาก), ไม่มีรอยต่อเลย (Air Seal), ช่วยอุดรอยรั่ว, น้ำหนักเบา, ลดเสียง
การใช้งาน: ใต้หลังคาโรงงาน, ผนังโรงงาน, ถังเก็บสารขนาดใหญ่

ฉนวนใยหิน (Rockwool / Mineral Wool):

ลักษณะ: ผลิตจากหินภูเขาไฟและหินบะซอลต์ มีทั้งแบบม้วน แผ่น หรือบอร์ดแข็ง
ข้อดี: ไม่ติดไฟ ทนไฟได้สูงมาก (อุณหภูมิใช้งานสูงถึง 600-750°C), กันความร้อนและดูดซับเสียงได้ดีเยี่ยม
การใช้งาน: ปูใต้หลังคา, บุในผนัง, ใช้ในบริเวณที่มีอุณหภูมิสูงหรือต้องการความปลอดภัยด้านอัคคีภัยสูง (เช่น ห้องหม้อไอน้ำ, ห้องเครื่อง)

ฉนวนใยแก้ว (Fiberglass Insulation):

ลักษณะ: เส้นใยแก้วอัดเป็นม้วนหรือแผ่น อาจมีแผ่นฟอยล์ประกบ
ข้อดี: คุ้มค่า, กันความร้อนได้ดี, ไม่ติดไฟ, น้ำหนักเบา
การใช้งาน: ปูบนฝ้าเพดาน (สำหรับโรงงานที่มีฝ้า), บุในผนัง, หุ้มท่อลมปรับอากาศ


2. ฉนวนสำหรับระบบท่อส่งความร้อน/ความเย็น และอุปกรณ์ (Process & Equipment Insulation):

ใช้เพื่อรักษาอุณหภูมิของของไหลในท่อและอุปกรณ์ต่างๆ ป้องกันการสูญเสียพลังงานและการเกิดหยดน้ำเกาะ

ฉนวนใยหิน (Rockwool / Mineral Wool):

ลักษณะ: มีทั้งแบบม้วน (Blankets), แผ่น (Boards), และแบบท่อสำเร็จรูป (Pipe Sections)
ข้อดี: ทนอุณหภูมิได้สูงมาก (600-750°C), ไม่ติดไฟ, เหมาะกับท่อไอน้ำ, หม้อไอน้ำ, เตาอบ, อุปกรณ์ที่ร้อนจัด
การใช้งาน: หุ้มท่อไอน้ำ, ท่อลมร้อน, ถังเก็บความร้อน, หม้อไอน้ำ, เตาหลอม


ฉนวนยางสังเคราะห์ / ฉนวนยางดำ (Elastomeric Foam / NBR Foam):

ลักษณะ: ฉนวนโฟมยางยืดหยุ่น สีดำ โครงสร้างเซลล์ปิด
ข้อดี: ป้องกันการเกิดหยดน้ำเกาะ (Condensation) ได้ดีเยี่ยม (สำคัญมากสำหรับระบบทำความเย็น), ยืดหยุ่นสูง ติดตั้งง่าย, กันน้ำ, ทนทาน
การใช้งาน: หุ้มท่อส่งน้ำเย็น (Chilled Water Pipe), ท่อสารทำความเย็น (Refrigerant Pipe), ท่อลมเย็น (Air Duct), ถังเก็บน้ำเย็น


แคลเซียมซิลิเกต (Calcium Silicate):

ลักษณะ: ฉนวนแข็งชนิดบอร์ดหรือแบบท่อสำเร็จรูป
ข้อดี: ทนอุณหภูมิได้สูงมาก (สูงสุด 650°C), แข็งแรง ทนทานต่อแรงกด, ไม่ติดไฟ
การใช้งาน: ท่อไอน้ำ, ถังเก็บสารเคมี, อุปกรณ์ที่มีอุณหภูมิสูงมาก และต้องการความแข็งแรง


โฟมแก้ว (Cellular Glass / Foamglas):

ลักษณะ: โฟมแก้วสีดำ โครงสร้างเซลล์ปิดสนิท 100%
ข้อดี: ป้องกันไอน้ำซึมผ่านได้สมบูรณ์แบบ (เหมาะสำหรับระบบอุณหภูมิต่ำมาก), ทนทานต่อสารเคมีสูง, ไม่ติดไฟ, ทนแรงกดทับ
การใช้งาน: ระบบทำความเย็นอุณหภูมิต่ำมาก (Cryogenic), ท่อส่งก๊าซเหลว, ท่อสารเคมีที่มีฤทธิ์กัดกร่อน, โรงงานปิโตรเคมี, โรงงานอาหาร/ยา (เนื่องจากสะอาด)


ฉนวนเซรามิกไฟเบอร์ (Ceramic Fiber):

ลักษณะ: เส้นใยเซรามิก มีทั้งแบบม้วน แผ่น หรือบล็อก
ข้อดี: ทนอุณหภูมิได้สูงที่สุด (1,260°C ขึ้นไป), น้ำหนักเบา
การใช้งาน: เตาหลอม, เตาอบอุตสาหกรรม, ท่อส่งความร้อนสูงพิเศษ, งานที่ต้องการทนความร้อนสูงมากๆ
การเลือกใช้ฉนวนในโรงงาน ควรพิจารณาจาก:
อุณหภูมิใช้งาน: เป็นตัวกำหนดประเภทฉนวนหลักๆ ว่าควรเป็นฉนวนทนอุณหภูมิสูง (Hot Insulation) หรือฉนวนสำหรับงานเย็น (Cold Insulation)
สภาพแวดล้อม: มีสารเคมี, ความชื้น, การสั่นสะเทือน, หรือโอกาสเกิดแรงกระแทกหรือไม่
ความปลอดภัยด้านอัคคีภัย: จำเป็นต้องใช้ฉนวนไม่ติดไฟหรือไม่ลามไฟสูงแค่ไหน
ประสิทธิภาพที่ต้องการ: ค่า R-Value หรือ K-Value ที่เหมาะสมกับความต้องการในการประหยัดพลังงาน
ความคุ้มค่า: ต้นทุนเริ่มต้นเทียบกับผลตอบแทนด้านการประหยัดพลังงานและอายุการใช้งาน
ข้อกำหนดและมาตรฐาน: ข้อกำหนดด้านอาคาร, สิ่งแวดล้อม, และความปลอดภัยของอุตสาหกรรมนั้นๆ

การปรึกษาวิศวกรหรือผู้เชี่ยวชาญด้านฉนวนอุตสาหกรรมเป็นสิ่งสำคัญที่สุดเพื่อให้ได้ฉนวนที่เหมาะสมที่สุดกับแต่ละส่วนของโรงงานครับ